Chandrababu:30 ఏళ్ల క్రితం ఒక కల.. నేడు చరిత్ర..!

రాజకీయ జీవితమంటే నిరంతర పరుగుపందెం లాంటిది. ఎక్కడా ఆగకుండా, విశ్రాంతి లేకుండా ముందుకు సాగుతూనే ఉండాలి. అలసిపోయి ఆగిపోతే, అక్కడితో అంతా ముగిసిపోతుంది. ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి, టీడీపీ అధినేత నారా చంద్రబాబు నాయుడు, తొలిసారిగా ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేసి తాజాగా 30 ఏళ్లు పూర్తయింది. 30 ఏళ్లకు ముందు సీఎం కావాలనేది ఆయన కల.. ఇప్పుడు ఆయనో చరిత్ర.

1995 సెప్టెంబర్ 1వ తేదీన అధికార పగ్గాలు చేపట్టిన చంద్రబాబు, రెండు దశాబ్దాల పాటు ఆంధ్రప్రదేశ్, అనంతరం నవ్యాంధ్ర ముఖ్యమంత్రిగా తనదైన ముద్ర వేశారు. ఇదేమీ సాధారణ విషయం కాదు. మళ్లీ 30 ఏళ్ల తర్వాత కూడా ముఖ్యమంత్రిగానే కొనసాగడం అరుదైన ఘట్టం. ఈ సుదీర్ఘ ప్రస్థానంలో ఎన్నో ఒడిదుడుకులు, ఆటుపోట్లను తట్టుకొని నిలిచి, ఎంతోమంది రాజకీయ నాయకులకు స్ఫూర్తిగా నిలిచారు.

ఉద్యమకారుడిగా.. నేతగా..

చంద్రబాబు (CM Chandrababu) రాజకీయ జీవితం ఒక సామాన్య విద్యార్థి నాయకుడిగా ప్రారంభమైంది. కాంగ్రెస్ పార్టీ (Congress Party)లో యువ నేతగా ఎదిగిన ఆయన, తన మామ, టీడీపీ (TDP) వ్యవస్థాపకుడు ఎన్టీఆర్ (NTR) నుంచి రాజకీయ పాఠాలు నేర్చుకున్నారు. ఎన్టీఆర్ స్థాపించిన టీడీపీలో చేరి, ఆయన పాలనలో కీలక పాత్ర పోషించారు. అనూహ్యంగా, 1995లో పార్టీ పగ్గాలు చేపట్టి, తొలిసారిగా ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. రాజకీయాల్లోకి అడుగుపెట్టడం సులువే కావచ్చు, కానీ నిలదొక్కుకోవడం అంత తేలికైన విషయం కాదు. టీడీపీని ఎన్టీఆర్ నుంచి చేజిక్కించుకోవడం వెనుక ఉన్న రాజకీయ నాటకం ఆయనపై తీవ్ర విమర్శలకు దారితీసింది. ‘వెన్నుపోటు’ అనే ఆరోపణ ఆయన రాజకీయ జీవితంలో పెద్ద మచ్చగా మిగిలిపోయింది. కానీ, బాబు ఆ ఆరోపణలను అధిగమించి, తన పాలనా సామర్థ్యాన్ని నిరూపించుకున్నారు. రాజకీయాల్లో తనను వ్యతిరేకించిన వారిని కూడా తన దగ్గరకు రప్పించుకుని, చేయి చేయి కలిపేలా చేసుకోగలిగిన గొప్ప వ్యూహకర్త చంద్రబాబు. సీబీఎన్ (CBN) నుంచి రాజకీయ పాఠాలు నేర్చుకున్న అనేకమంది నేడు వివిధ రాష్ట్రాలకు ముఖ్యమంత్రులుగా కొనసాగుతున్నారు. ఆయన అనుభవం, రాజకీయ పరిణతి దేశ రాజకీయాలకు కూడా ఎంతో విలువైనవి.

ఐటీ సీఎం..

1995 నుంచి 2004 వరకు ఆయన పాలనలో ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ (Andhrapradesh) ఒక కొత్త శకంలోకి అడుగుపెట్టింది. ముఖ్యంగా, ఆయన దృష్టి ఐటీ రంగంపై పడింది. హైదరాబాద్‌ (Hyderabad(ను ఒక అంతర్జాతీయ ఐటీ కేంద్రంగా తీర్చిదిద్దేందుకు కృషి చేశారు. హైటెక్ సిటీ (Hightec City) నిర్మాణం, మైక్రోసాఫ్ట్, గూగుల్ వంటి అంతర్జాతీయ కంపెనీలను హైదరాబాద్‌కు తీసుకురావడంలో బాబు పోషించిన పాత్ర అపారమైంది. ఆయన కృషి ఫలితంగా హైదరాబాద్ ‘సైబరాబాద్’గా పేరు పొందింది. ఆనాటి పాలనలో విద్య, వైద్యం, వ్యవసాయం వంటి రంగాలకు కూడా ప్రాధాన్యత ఇచ్చారు. ఈ పాలనలో చేసిన సంస్కరణలు భారతదేశంలోనే కాదు, అంతర్జాతీయంగా కూడా ప్రశంసలు అందుకున్నాయి. అయితే, కేవలం ఆర్థిక సంస్కరణలపైనే దృష్టి సారించారని, గ్రామీణ ప్రాంతాలు, వ్యవసాయ రంగాన్ని (Agriculture) నిర్లక్ష్యం చేశారని విమర్శలు ఉన్నాయి. 2004 ఎన్నికలలో ఓటమికి ఇది కూడా ప్రధాన కారణమని విశ్లేషకులు భావిస్తారు. 2004లో అధికారాన్ని కోల్పోయిన తర్వాత, ప్రతిపక్ష నాయకుడిగా ఆయన పాత్ర మరింత కీలకంగా మారింది. తెలంగాణ ఉద్యమ సమయంలో పార్టీని సమన్వయం చేసుకుంటూ, పార్టీ కార్యకర్తల (TDP Cadre)కు అండగా నిలిచారు. అనంతరం, రాష్ట్ర విభజన జరగడంతో, విభజిత ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తొలి ముఖ్యమంత్రిగా 2014లో తిరిగి పగ్గాలు చేపట్టారు. అమరావతిని రాజధానిగా ప్రకటించి, ఒక కొత్త రాజధాని నిర్మాణానికి పూనుకున్నారు. అయితే, 2019లో అధికారాన్ని కోల్పోవడంతో అమరావతి (Amaravathi) ప్రాజెక్ట్ నిలిచిపోయింది.

కీలక ఘట్టాలు..

చంద్రబాబు పాలనలో మరొక ముఖ్యమైన ఘట్టం నక్సలైట్ల సమస్య. శాంతిభద్రతలను అదుపులోకి తీసుకురావడానికి కఠినమైన చర్యలు తీసుకున్నారు. ఈ చర్యలు కొంతమందికి భద్రత కల్పించినప్పటికీ, మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలపై కూడా ఆందోళనలు వ్యక్తమయ్యాయి. 2003లో తిరుపతి (Tirupathi)లో జరిగిన మావోయిస్టు దాడి నుంచి సీబీఎన్ తృటిలో తప్పించుకోవడం ఆయన రాజకీయ జీవితంలో కీలక సంఘటన. 2004, 2019 ఎన్నికలలో ఓటమి తర్వాత చంద్రబాబు రాజకీయంగా ఎక్కడా వెనుకడుగు వేయలేదు. ప్రతిపక్షంలో ఉన్నప్పుడు కూడా ప్రభుత్వాన్ని నిలదీస్తూ, ప్రజల సమస్యలపై నిరంతరం పోరాడారు. ఈ కాలంలో ఆయన టీడీపీని డిజిటల్‌గా బలోపేతం చేయడానికి కృషి చేశారు, ఇది 2014, 2024 ఎన్నికలలో పార్టీకి ఉపయోగపడింది. మూడు దశాబ్దాల రాజకీయ జీవితంలో చంద్రబాబు (Chandrababu) అనేక పార్టీలతో, నాయకులతో సంబంధాలు నెరిపారు. ఆయన వైఖరిలో ఎన్నో మార్పులు వచ్చాయి. రామారావు స్థాపించిన టీడీపీని ఆయన ఒక ఆధునిక రాజకీయ పార్టీగా మార్చగలిగారు. 30 ఏళ్ల తర్వాత మళ్లీ ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేయడం ఆయన నిరంతర పోరాటానికి, ప్రజలలో ఆయనపై ఉన్న విశ్వాసానికి నిదర్శనం.

నేటి పరిణామాలు..

గత ఐదేళ్లు ప్రతిపక్షంలో ఉన్న చంద్రబాబు, మళ్లీ 2024 ఎన్నికల్లో జనసేన, బీజేపీలతో పొత్తు పెట్టుకొని విజయం సాధించారు. నాల్గవసారి ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. గతంలో ఆగిపోయిన అమరావతి నిర్మాణాన్ని పూర్తి చేయడం, సంక్షేమ పథకాలను కొనసాగించడం వంటి సవాళ్లను ఇప్పుడు ఎదుర్కొంటున్నారు. 30 ఏళ్ల క్రితం యువ ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేసిన చంద్రబాబు నాయుడు, నాటి నుంచి నేటి వరకూ భారత రాజకీయాల్లో ఒక కీలక పాత్ర పోషించారు. ఆయన పాలనా విధానాలు, విజన్‌, తీసుకున్న నిర్ణయాలు నేటికీ చర్చనీయాంశాలే. ఈ 30 ఏళ్ల ప్రస్థానం ఆయన రాజకీయ జీవితంలో ఒక ప్రత్యేక అధ్యాయంగా నిలిచిపోతుంది. ప్రస్తుతం 74 ఏళ్ల వయసులో కూడా చురుకుగా రాజకీయాల్లో ఉన్నారు. ఈ వయసులో కూడా ఆయనలో ఉన్న శక్తి, నిబద్ధత యువ రాజకీయ నాయకులకు ఒక గొప్ప ప్రేరణ. చంద్రబాబు రాజకీయ వారసత్వం కేవలం పదవులతో ముడిపడినది కాదు, అది సంస్కరణల పట్ల ఆయనకున్న అచంచలమైన నమ్మకం, ఓటమి నుంచి కోలుకునే అద్భుతమైన సామర్థ్యానికి నిదర్శనం.

ప్రజావాణి చీదిరాల